29mar
Kinderen hebben een natuurlijke drang om te leren en te communiceren. Dat lukt het beste wanneer kinderen zelf dingen ontdekken en wanneer ze zich uitdrukken met meer dan woorden. Volgens pedagoog Loris Malaguzzi (1920-1994), zijn kinderen geboren onderzoekers en hebben ze wel honderd talen.
Malaguzzi is grondlegger van de pedagogische visie Reggio Emilia. Dit gedachtegoed is vernoemd naar de Italiaanse stad waar Malaguzzi na de Tweede Wereldoorlog een school oprichtte. Respect voor de talenten en eigen ontwikkeling van een kind is een belangrijk uitgangspunt in deze pedagogiek. Als pedagogisch medewerker richt je je niet op wat een kind nog niet kan, maar kijk je naar wat een kind al wel kan. Ieder kind is sterk, competent en nieuwsgierig.
Loris Malaguzzi
Al vanaf de geboorte zijn kinderen nieuwsgierig, gaan ze uit eigen beweging op onderzoek uit en zijn ze creatief in het vinden van oplossingen. Volgens de Reggio Emilia benadering kun je kinderen ondersteunen in hun creatieve ontwikkeling door goed te kijken en te luisteren en ruimte te geven aan hun nieuwsgierigheid en competenties.
Zodra kinderen geboren worden, proberen ze zich te verbinden met de wereld om hen heen. Ze communiceren niet door gesproken taal, maar wel op alle andere mogelijke manieren. Volgens Malaguzzi spreken jonge kinderen wel honderd talen. Ze drukken zich uit in klanken, door te gebaren, ergens heen te kruipen, te bewegen, tekenen, kleien, knutselen, schilderen, geluiden te maken, zingen, dansen, zich te verkleden en door samen te spelen.
Volwassenen uiten zich vooral door gesproken taal. Hierdoor nemen de mogelijkheden om je te uiten af bij oudere kinderen of verdwijnen zelfs helemaal. Reggio Emilia is erop gericht om juist die veelheid aan uitingen te bieden.
Ons pedagogisch beleid staat niet zomaar op zichzelf, maar is een verzameling van het gedachtegoed van pedagogen, psychologen en deskundigen uit de wetenschap en praktijk. De pedagogische ideeën van Reggio Emilia zijn een belangrijke basis van onze visie op kinderopvang. Je ziet deze manier van denken bijvoorbeeld terug in de ruimte die kinderen krijgen om zelf te ontdekken en zich creatief te ontwikkelen, de rol van de pedagogisch medewerker op de groep en de inrichting van de groepsruimte.
Volgens Malaguzzi zijn er drie pedagogen die het kind kunnen helpen groeien. De eerste pedagoog zijn de andere kinderen op de groep. De tweede pedagoog zijn de pedagogisch medewerkers die initiatieven van kinderen ondersteunen en de ruimte geven om te experimenteren in honderd talen. De derde pedagoog verwijst naar de groepsruimte en het materiaal. Dit zet aan tot beweging, interactie of tot rust.
Deze theorie zie je terug in onze pedagogische uitgangspunten ‘wij doen het samen’, ‘ik mag er zijn’ en ‘spelend ontdekken en onderzoeken’.
De eerste pedagoog zijn de kinderen zelf. Kinderen begrijpen elkaar zonder woorden en zijn gericht op elkaar. Bovendien leren ze door naar leeftijdsgenoten te kijken, te imiteren en te bekritiseren. De groep is een goede oefenplaats voor kinderen waar zij al spelend leren omgaan met andere kinderen en volwassenen.
Kinderen leren van elkaar tijdens activiteiten in kleine groepjes. Ze kijken naar elkaar, doen elkaar na, maken samen plezier, achtervolgen elkaar of houden elkaar voor de gek. In een kleine groep pikken kinderen sneller op hoe een ander iets doet of aanpakt.Onderling ervaringen en ideeën uitwisselen en samen een experiment aangaan, helpt kinderen de wereld om hen heen beter te begrijpen.
Daarom bieden we kinderen in kleinere groepjes een sport- of spelactiviteit aan waarbij ze kunnen samenwerken. Baby’s leggen we samen op een speelkleed op de groep, zodat ze elkaar zien, ontdekken, nadoen en contact maken.
De pedagogisch medewerker is de tweede pedagoog. De medewerker op de groep ondersteunt kinderen bij het proces om ideeën vorm te geven en onderlinge interacties in goede banen te leiden. Pedagogisch medewerkers stimuleren kinderen om door te denken door open vragen te stellen; over materialen, experimenten of creaties bijvoorbeeld. De pedagogisch medewerker gaat uit van de eigen kracht van ieder kind en bekijkt óf en welke ondersteuning het nodig heeft.
Kinderen leren door te spelen. Kinderen kiezen zelf wat, waar en waarmee ze willen spelen. Hebben ze zin om te knutselen? Uit veiligheid kunnen ze niet alle knutselmaterialen zelf pakken, maar het staat wel zichtbaar in de ruimte zodat ze weten dat het er is.
Pedagogisch medewerkers hebben aandacht voor de interesse van kinderen en sluiten hierbij aan. Willen kinderen iets bakken en verkopen voor het goede doel? Dan kijken we met elkaar hoe en wat ervoor nodig is om dit te organiseren.
Denken en leren gebeurt bij kinderen vooral door te doen. Interessante materialen waarmee kinderen zelf kunnen experimenteren helpen daarbij. De inrichting van de groepsruimte geeft structuur, zodat kinderen weten waar spullen staan. Tegelijkertijd nodigt de ruimte uit om op onderzoek te gaan en te ontdekken. Daarom is de groepsruimte en het materiaal de derde pedagoog. Volgens de visie van Reggio Emilia is de groepsruimte rustig, zonder saai te zijn.
We zorgen voor een uitnodigende en uitdagende omgeving voor kinderen. Het (speel)materiaal is niet te makkelijk, maar ook niet te moeilijk. Het speelgoed staat op kindhoogte en het is duidelijk wat kinderen in welke speelhoek kunnen doen. Dit geeft niet alleen veiligheid en rust, maar stimuleert ook zelfstandigheid.
Kinderen spelen met dagelijkse gebruiksvoorwerpen, natuurlijk materiaal (zoals kastanjes, veren en schelpen) en kosteloos materiaal (zoals touw, kurken en kokers). Dit noemen we ‘open’ speelmateriaal of loose parts. Met deze materialen spelen, onderzoeken en experimenteren kinderen aansluitend bij hun interesse en ontwikkeling.
Spelen met loose parts
